Maandelijks archief: juli 2010

Opkomende Volle Maan in de schemering

Volle Maan, 24 juli 2010, 21.10 uur. Pastelkrijtjes op blauw karton. Opklikken voor grotere versie.

Vanavond net na 21.00, op weg van mijn werk naar huis, zag ik boven de oostelijke horizon de Volle Maan opkomen. De lucht was nog blauw omdat de zon precies aan de tegenoverliggende kant nog maar net onder was. Door de lage stand boven de horizon leek hij gigantisch!

Het was zo’n mooi gezicht dat ik direct na thuiskomst een stuk blauw karton uit de prullenbak trok (echt waar!) en de pastelkrijtjes uit de kast haalde. Ik heb heel snel een tekeningetje gemaakt van wat ik me nog van het beeld kon herinneren. De bomenrij op de horizon, de melkwitte lucht erboven die langzaam overliep in het blauw en de het licht van de Maan dat net door de witte heiigheid heen prikte. Na een kwartiertje was dit het resultaat. De originele tekening is ongeveer 15×20 cm. Er zitten wat kreukels in het papier, maar ik had even niks anders…

Zelfbouw: 254mm f/4,5 kofferdobson (UPDATE 20-7-’10: Klaar!)

Zoals jullie wellicht HIER al hebben gelezen, heb ik een tijdje geleden een Orion UK 30cm spiegel besteld voor mijn ultieme kijker; groot genoeg om bruikbaar te zijn als hoofdkijker in Nederland maar ook geschikt als reisdobson om mee te nemen in het vliegtuig. Dubbel feest dus!

Het betekent wel dat ik straks een 25cm over heb… De wachttijd voor de 30cm OO spiegel is lang (tot wel 3 maanden) en om het ontwerp wat ik voor die spiegel in mijn hoofd heb alvast in de praktijk te testen bouw ik nu een nieuwe ombouw rond mijn huidige 25cm spiegel. Zodra deze straks klaar is (en ok bevonden) ga ik hem verkopen (EDIT: inmiddels verkocht) en hopelijk kan ik dan direct aan mijn 30cm ombouw beginnen. Een soort van voorpret dus!

Vandaag heb ik de vangspiegelkooi gemaakt. Ik wilde wel een ronde kooi i.p.v. een zeshoekige, want dat vind ik toch wat mooier. Met buigzaam 3mm populieren multiplex gaat dat vrij eenvoudig. Hij is nog lang niet klaar (de spider moet er nog in, de trussbevestingingen moeten er nog op, schuren, schilderen etc.), maar het begint er al aardig op te lijken! De focuser is trouwens een 2″ Helical van TS.

Volg hieronder het complete bouwverslag (en alle updates)

Lees verder →

NGC 7008: één van de leukste zomerobjecten

NGC 7008 (opklikken voor grotere versie)

Afgelopen donderdagnacht wees mede-waarnemer Steven mij op een leuk planetair neveltje: NGC7008. Nooit eerder gezien, maar wat is dat een leuk object zeg! Op het eerste gezicht een vaag ovaaltje, maar hoe langer je kijkt hoe meer gekke details je er in ziet. Het was één van de laatste objecten die avond dus ik heb er niet zoveel tijd aan besteed. Ik wist wel dat ik hem de eerstvolgende waarneemnacht zeker weer zou gaan bekijken en evt. schetsen. Die eerstvolgende waarneemnacht was er onverwacht snel: gisteravond trok het weer helemaal open en een kraakheldere nacht volgde…

Opnieuw alles in de auto geladen en weer naar de vaste waarneemstek bij Lochem gereden. Ik arriveerde om 23.45 uur. Steven was er al en ook Michael (die helemaal uit Haarlem was komen rijden) was present. Het werd een mooie, transparante avond. Veel gezien met de 25cm kofferdobson (waaronder een waanzinnige Sluiernevel en Stephan’s Quintet). Maar de meeste tijd heb ik besteed aan NGC 7008. Het is me een raadsel waarom dit zo’n relatief onbekend object is. Hij is vrij helder, groot voor een planetaire nevel en heeft een paar bijzondere kenmerken. Hij staat op een wat lastige plek aan de hemel met weinig referentiesterren er omheen waardoor hij wat moeilijk te vinden is. Ik ben er van overtuigd dat wanneer hij wat gunstiger aan de hemel zou staan iedereen hem zou kennen…

Lees verder →

Messier 16: The Eagle Nebula

Na een hele reeks Maanschetsen was het het eindelijk weer eens een geschikte nacht voor deepskywerk. Gisteren stond Messier 16 (ook wel bekend als Eagle Nebula) redelijk hoog in het zuiden. In het gebied waar dit object staat wemelt het werkelijk van de neveltjes, en op de een of andere manier ben ik er nooit echt aan toe gekomen om deze nevel eens goed te bekijken.

Messier 16 (opklikken voor grotere versie)

Zonder filter was er door de Vixen LVW 22mm een sterrenhoop zichtbaar met wat subtiele neveligheid daar omheen, maar met filter (Orion ultrablock) kwam de nevel zelf veel beter naar voren. Omdat de nevel zwak is vond ik het erg lastig om de exacte vorm weer te geven. Je hersenen kunnen de nevel soms moeilijk los zien van de sterrenhoop en dan denk je al gauw dat een uitloper van alleen sterretjes ook neveligheid om zich heen heeft. Ik denk dat door dit gezichtsbedrog de nevel in mijn tekening behoorlijk de contouren van de sterrenhoop volgt, hoewel dat in werkelijkheid misschien wat minder het geval is.

De schets is gemaakt met normaal grijs potlood op wit papier. De sterpuntjes zijn getekend met een zwarte fineliner. De schets heb ik later gefotografeerd en met behulp van Photoshop negatief gemaakt om een realistisch beeld te krijgen van hoe het object er door de telescoop uit zag.

Eindelijk: de eerste deepsky-nacht van het nieuwe seizoen

De langste dag is inmiddels al weer 3 weken geleden en de dagen beginnen langzaam maar zeker weer wat korter te worden. Echt 100% donker wordt het ’s nachts nog steeds niet helemaal, maar de zon zakt al weer ver genoeg onder de horizon om weer wat aan serieuze deepsky-waarnemingen te doen. De voorspellingen waren afgelopen donderdagavond goed, de knalblauwe lucht aan het begin van de avond beloofde een goede transparante nacht. En bovendien was de 250mm Dobson net klaar voor gebruik! Op naar de binnenlanden in de buurt van Lochem, waar ik mijn vaste waarneemstekje heb. Mede-astronerd Steven had er ook wel oren naar en om 23.00 uur waren we allebei present: beiden met een 25cm Dobson.

Toen het eenmaal donker was, werd het meteen duidelijk dat dit inderdaad een prachtige transparante nacht was. De zomermelkweg stond als een heldere kronkelende boog recht boven ons en was te volgen tot enkele graden boven de zuidelijke horizon, rechts naast Boogschutter. In dat lage sterrenbeeld stonden nog drie bolvormige sterrenhopen die ik nog niet eerder waargenomen had en deze avond was perfect om ze op zoeken. M69, M70 en M55 komen allemaal niet verder dan zo’n 6 graden boven de horizon en staan daarom bekend als lastige objecten. En wanneer je ze dan eindelijk vindt, is er eigenlijk niet meer te zien dan een extreem zwak vlekje. De lol zit dan ook niet zozeer in wát je ziet, maar dát je het ziet.

Lees verder →