De langste dag is inmiddels al weer 3 weken geleden en de dagen beginnen langzaam maar zeker weer wat korter te worden. Echt 100% donker wordt het ’s nachts nog steeds niet helemaal, maar de zon zakt al weer ver genoeg onder de horizon om weer wat aan serieuze deepsky-waarnemingen te doen. De voorspellingen waren afgelopen donderdagavond goed, de knalblauwe lucht aan het begin van de avond beloofde een goede transparante nacht. En bovendien was de 250mm Dobson net klaar voor gebruik! Op naar de binnenlanden in de buurt van Lochem, waar ik mijn vaste waarneemstekje heb. Mede-astronerd Steven had er ook wel oren naar en om 23.00 uur waren we allebei present: beiden met een 25cm Dobson.
Toen het eenmaal donker was, werd het meteen duidelijk dat dit inderdaad een prachtige transparante nacht was. De zomermelkweg stond als een heldere kronkelende boog recht boven ons en was te volgen tot enkele graden boven de zuidelijke horizon, rechts naast Boogschutter. In dat lage sterrenbeeld stonden nog drie bolvormige sterrenhopen die ik nog niet eerder waargenomen had en deze avond was perfect om ze op zoeken. M69, M70 en M55 komen allemaal niet verder dan zo’n 6 graden boven de horizon en staan daarom bekend als lastige objecten. En wanneer je ze dan eindelijk vindt, is er eigenlijk niet meer te zien dan een extreem zwak vlekje. De lol zit dan ook niet zozeer in wát je ziet, maar dát je het ziet.
En ik heb ze gezien! Hierbij de aantekeningen die ik maakte:
M69 – Extreem laag boven de horizon, nog tijdens de schemering. Perifeer net te zien door de 22mm LVW ten zuiden van een helder sterretje. Klein pluisje zonder detail.
M70 – Zeer moeilijk te zien. Alleen perifeer zichtbaar bij het lichtjes bewegen van de telescoop. Hij lijkt ietsje groter dan M70, maar ook verder geen detail zichtbaar. Staat ten westen van een tweetal sterren. Vlakbij de noordzijde staat nog een zwak sterretje.
M55 – Zwak, maar toch redelijk snel gevonden. Grote wazige ronde vlek. Helderheid vergelijkbaar met M69 en M70, maar veel groter.
Hoger aan de hemel stonden nog 2 objecten die ik nog aan mijn lijst moest toevoegen; M16 (waarvan ik een schets heb gemaakt) en M15 die ik als volgt omschreef:
M15 – Knalheldere bolhoop met een zeer heldere compacte kern. Grappig: er staan veel sterretjes rondom de noordzijde van de hoop, maar aan de zuidzijde staat niets.
Hierna heb ik nog even wat zomer-showpieces bekeken, waaronder de Sluiernevel (WOW!!) en Steven wees mij op een zeer leuk planetair neveltje: NGC 7008, tussen Zwaan en Cepheus. Een opvallend helder ding met veel leuke details. De volgende keer zal ik daar zeker een schetsje van maken!
Foto: Langbelichte opname van de waarneemplek richting het zuiden: (c) Steven Lantinga