Ik heb besloten om voor mijn 300mm spiegelset 2 compleet nieuwe ombouwen te bouwen. Eentje wordt een ultralichte reisdobson voor op vakantie, de andere een compromisloze, solide, ouderwetse Dobson met een dichte buis. Zoiets is opgesteld in 1 minuut en kan in twee delen in de auto gelegd worden, zonder iets uit elkaar te hoeven draaien of heel voorzichtig te hoeven doen. Voor op vakantie is het belangrijk dat hij supercompact en superlicht wordt, en is opbouwtijd van iets minder belang. Ik ben met de dichte versie begonnen. De afgelopen maanden heb ik wat oude onderdelen van tweedehands telescopen bij elkaar gescharreld en de komende weken moet dit resulteren in een complete telescoop. Het eerste onderdeel is de hoofdspiegelcel. Hiervoor heb ik de spiegelcel van een oude Meade 12″ Lightbridge aangepast. Het oorspronkelijk ontwerp daarvan heeft een paar constructiefouten (tja, Meade hè?), en bovendien is mijn spiegel heel iets kleiner en veel dunner dan een originele Meade-spiegel. Ik heb de volgende dingen aangepast:

-De spiegeldragers. Oorspronkelijk heeft de cel een 9-punt draagconstructie, maar voor mijn spiegel (die dunner en iets kleiner is) geeft dat niet de optimale ondersteuning. Met behulp van het computerprogramma PLOP heb ik een nieuw ontwerp gemaakt voor een 6-puntsondersteuning. Ik heb van stukken aluminium profielen 3 wipjes gemaakt waarmee de spiegel precies op de juiste punten ondersteund wordt. Die wipjes heb ik op de oorspronkele ijzeren spiegelcel gemonteerd:

-De randondersteuning. De originele Meade-spiegel is iets groter dan 300mm, waardoor mijn spiegel wat ruim in zijn cel ligt (een ruimte van 3mm tussen de spiegel en de metalen rand die volgens Meade voor randondersteuning moet doorgaan) . Op zich is dat een voordeel, want in die metalen rand kan je perfect je eigen 90 graden randondersteuning op exact de juiste plek aanbrengen. Gezien de hoogte van de wipjes en de dikte van de spiegel moet de ondersteuning in mijn geval net iets boven de rand geplaatst worden. Hiervoor heb ik ijzeren L-profielen op maat gezaagd en op de rand vastgebout. Naast een goede ondersteuning van de spiegel houden ze de spiegel ook mooi in het midden van de cel:

Natuurlijk moest er ook een derde steun komen om de spiegel tegen heen en weer schuiven te beschermen. Aan de tegenoverliggende zijde heb ik daarvoor een nylon bout door de metalen rand gedraaid, zodat hij net niet de spiegel raakt (de spiegel moet wel vrij blijven liggen en de randsteunen mogen absoluut niet klemmen):

Als laatste moest er nog iets komen om ervoor te zorgen dat de vrijliggende spiegel niet voorover kantelt bij waarnemingen laag boven de horizon, of bij transport. Daar kon ik perfect de originele rubberen spiegelclips voor gebruiken. De randjes daarvan “zweven” een fractie van een mm boven het spiegeloppervlak, omdat ook deze rubbers absoluut niet mogen klemmen:

In combinatie met sterke collimatieveren moet het nu een zeer stevige, nagenoeg spelingsvrije, maar toch vrijliggend geheel zijn. De ultieme test is pas helemaal op het einde, wanneer ik kan controleren op de gehele kijker in collimatie blijft…