De afgelopen jaren heb ik verschillende Polarex telescopen gehad. Soms heel klein en licht (50mm azimutaal), soms heel groot en loeizwaar (102mm equatoriaal). Stuk voor stuk fantastisch mooie instrumenten: oerdegelijk gemaakt, optisch erg goed en bloedmooi. Van al deze kijkers was één model het beste compromis tussen kijkeropening en hanteerbaarheid: de 75mm op equatoriale montering. Nog nét in zijn geheel door de deuropening te manouvreren zonder je rug te breken en voldoende opening om Maan en planeten haarscherp in beeld te krijgen met vergrotingen tot 200x. Ooit had ik er één waar ik veel mee waargenomen heb, maar een grotere kijker lonkte en uiteindelijk heb ik hem verkocht… En daar kreeg ik uiteraard spijt van, vooral toen de grote 102mm Polarex (destijds mijn absolute droomkijker) in de praktijk zo onhandig groot bleek dat ik er nauwelijks doorheen keek. Dus ook de 102mm verkocht ik niet lang nadat ik hem had aangeschaft… De kans om ooit nog zo’n fijne 75mm te vinden achtte ik ontzettend klein. En toch: door een bizarre samenloop van omstandigheden ben ik sinds afgelopen vrijdag opnieuw in het bezit van in mijn ogen de meest veelzijdige Polarex ooit gemaakt: een 75mm op een equatoriale montering!

Vergeleken met de vorige 75mm zijn er wel enkele verschillen. In de eerste plaats de algehele conditie van de kijker. Vrijwel alle onderdelen zien er als nieuw uit! De montering heeft niet één krasje, de tandwielen en alle chromen onderdelen zien er perfect uit. Ook de kijkerbuis zelf is in zeer nette staat, slechts het uiteinde van dauwkap is iets verkleurd onder de rand van de lensdop. Mechanisch loopt alles zeer soepel. De houten statiefpoten zien eruit alsof ze maar zelden buiten hebben gestaan; geen verkleuringen of  krassen. Optiek: als nieuw.

De Polarex 75mm refractor is een Japanse telescoop, geproduceerd vanaf eind jaren ’50. In Amerika werden dezelfde kijkers verkocht onder de merknaam “Unitron”. De brandpuntsafstand is 1200mm wat een openingsverhouding van f/16 geeft. Door dit relatief lange brandpunt heeft de kijker nauwelijks last van kleurfout, waardoor de optische kwaliteit vergelijkbaar is met een moderne korte ED/APO telescoop met dezelfde opening. Het exacte bouwjaar van de Polarex is wat moeilijk te bepalen omdat gedurende de hele productieperiode van zo’n 30 jaar vrijwel niets veranderd is aan de bouwwijze. Een paar kleine details (de chromen deelcirkels en de collimatie”oren”) doen vermoeden dat deze kijker ergens in de jaren ’70 is gemaakt. Mijn vorige 75mm was een ouder model uit begin jaren ’60 met zwarte deelcirkels.

De kijker is voorzien van een 8x30mm zoeker en een houder voor een zonneprojectie-set. De chromen stang daarvoor was aanwezig, alleen de twee metalen plaatjes onbreken helaas. De kijkerbuis en de montering kunnen vervoerd worden in de twee originele houten kisten, een kist voor de statiefpoten ontbreekt (hoewel ik niet zeker weet of die poten origineel wel in een kist geleverd werden).

Ik ben ontzettend blij met deze telescoop. Hij is niet alleen erg goed en degelijk gemaakt maar misschien ook wel één van de mooiste telescopen ooit gebouwd. Kijk zelf maar:

Meer informatie over deze en andere Polarex/Unitron telescopen is te lezen op deze website: http://www.company7.com/library/unitron/unitron_142.html