Maandelijks archief: april 2013

Foto: gedeeltelijke maansverduistering op 25 april 2013

Ik verwachtte aanvankelijk niet veel van deze verduistering: slechts 1% van de diameter van de Maan zou in de kernschaduw van de Aarde vallen, tijdens het maximum van de verduistering (net na 22.00) zou de Maan maar 9 graden boven de horizon staan, en tot overmaat van ramp hing er al de hele avond een wolkenband precies in de verkeerde richting… Maar de temperatuur was aangenaam, dus waagde ik het toch maar op. Ik heb mijn camera achter de volgkijker van de Polarex (d=60mm f=700mm) gehangen en opgesteld in de volkstuintjes naast mijn huis, waar ik vrij zicht op de horizon heb. Om 22.00u had ik nog geen glimp van de Maan opgevangen, maar de steeds lichter wordende randjes van de wolken gaven hoop. En precies op het juiste moment (22.05 uur) kroop de Maan achter de wolken vandaan en was er een mooi, maar piepklein hapje uit de linkerbovenkant te zien. Toch nog wat donkerder dan ik had verwacht! Ik stelde de telescoop scherp en liet de camera een seconde of 8 belichten. Dat zou natuurlijk te lang zijn voor een goede belichting, maar om trillingen door de omklappende spiegel te voorkomen gebruikte ik de oeroude “afzwaaitechniek”: hand voor het objectief, ontspanknop indrukken, opstelling uit laten trillen, hand kort weghalen voor de belichting, snel de hand er weer voor en wachten tot de cameraspiegel weer terugklapt. Met bovenstaande foto als beste resultaat. Ik vermoed dat de belichting ongeveer een halve seconde is geweest.

Maankraters: Grimaldi , Hevelius en Cavalerius (ASOD 11-6-’13)

Gisteravond was nou niet bepaald het meest geschikte moment voor een Maanschets. Er hing wat sluierbewolking waar de Maan maar met moeite doorheen scheen, en hij kwam ook niet zo hoog boven de horizon: maximaal 30 graden. Maar de temperatuur was aangenaam en het was eindelijk eens windstil. Helaas zou de Maan vanuit mijn tuintje pas rond middernacht goed zichtbaar worden, dus ik moest wel even met mijn spulletjes naar een waarneemstekje rijden met beter zicht op het zuiden. Om een uur of 9 (in de schemering) vertrok ik met de 75mm Polarex richting een doodlopend weggetje net ten noorden van Twello…

De Maan scheen melkachtig door de sluierbewolking, maar door de telescoop was het zicht vrij goed. Hoewel de gedeeltes die normaal pikzwart zijn nu een beetje grijzig waren, was de seeing vrij goed en waren de kraters goed scherp. Op dat moment stond de Maan zo’n 25 graden boven de horizon, maar de vergroting kon toch al eenvoudig tot 200x worden opgevoerd.

Eén van de opvallendste gebieden op de Maan was het gebiedje nabij de krater Grimaldi. De laagstaande zon zorgde er vooral binnenin de krater Hevelius voor dat  de bolling van het Maanoppervlak goed te zien was: de gladde bodem vertoonde een mooi helderheidsverloop. Ook het verschil in diepte tussen de verschillende kraters was daardoor goed te zien. Bij de twee grootste (Grimaldi en Hevelius) was de bodem goed te zien, maar de krater Cavalerius, bovenaan de tekening, is zo diep (3600m!) dat de binnenkant pikkedonker bleef. Dit komt om dat Cavelius na zijn ontstaan niet is volgestroomd met lava, zoals de andere twee. Tussen Grimaldi en Hevelius is krater Lohrmann zichtbaar.

De tekening is gemaakt tussen 22:00 uur en 32:15 uur met een wit pastelpotlood op zwart papier. De vergroting bedroeg 171x (7mm Vixen Ortho). Er was bij die vergroting nog meer detail zichtbaar, maar helaas werd de sluierbewolking op gegeven moment zo dik dat ik niet meer verder kon tekenen. Vooral bij Grimaldi missen er dus wat kleine bergtopjes etc. Het beeld door de telescoop is horizontaal gespiegeld, dus op de tekening is het oosten rechts en het noorden boven. (Klik op de afbeelding voor een grotere versie)

Schets: Zon in h-Alpha (ASOD 25-4-’13)

Mooi weer + lange middagpauze = zonnekijker naar buiten! Ik heb vanmiddag weer een half uurtje achter de kijker gezeten om een tekening van de Zon in h-Alpha te maken. Het is alweer een behoorlijke tijd geleden dat ik dat gedaan heb, ik moest zelfs zoeken waar ik mijn pastelpotloden gelaten had… Ik heb de Zon in zijn geheel getekend. Er waren rondom veel protuberansen te zien en op de schijf zelf was een groot actief gebied zichtbaar: AR1726. Met een beetje geluk zorgt dit gebied deze dagen nog voor een flinke uitbarsting die (met nog meer geluk) poollicht kan veroorzaken. Gedurende het half uur dat ik de tekening maakte hield het gebied zich helaas rustig, maar mooi was ‘ie wel! De tekening is gemaakt met wit pastelpotlood op zwart papier, later heb ik hem digitaal een kleurtje gegeven. De gebruikte telescoop was mijn opgevoerde 70mm PST, de vergroting bedroeg 32x. (Klik op de tekening voor een grotere versie)

Zaterdag 18 mei a.s. “Zonnekijkers op de Worp”

Kom op zaterdag 18 mei naar het Worpplantsoen in Deventer voor alweer de derde editie van “Zonnekijkers op de Worp”! Zie echte protuberansen of zonnevlammen in het rode licht van waterstof en bekijk zwarte zonnevlekken via gefilterd wit licht of via de oeroude projectiemethode. Ik zal zelf mijn telescopen (75mm Polarex voor witlicht en een 70mm PST mod voor h-alpha) rond 12.00 uur opstellen. De exacte locatie is hetzelfde als bij de vorige edities: bij het opstappunt voor het veerpontje, pal naast het Ijsselhotel in Deventer.

Meer info: http://www.facebook.com/events/266137336856830/

Alles natuurlijk onder voorbehoud van zonnig weer!

P.S. Iedereen die in het bezit is van een telescoop geschikt voor zonnewaarnemingen nodig ik hierbij van harte uit om de kijker mee te nemen en het publiek kennis te laten maken met deze vorm van astronomie.