Al sinds mijn allereerste PST mod (zo’n 2 jaar geleden) liep ik met het idee om een oude Polarex telescoop volledig om te bouwen tot h-alpha kijker, volgens hetzelfde recept als van mijn eerdere zonnekijkers. Maar dan wel op zo’n manier dat de kijker aan de buitenkant bijna niet te onderscheiden is van een “normale” Polarex. De ultieme combinatie tussen ouderwets en nieuwerwets – een Solarex! De basis hiervoor zou dan een 60mm f=700mm volgkijker en het etalon van een Coronado PST moeten zijn. De zoektocht naar de benodigde onderdelen begon al snel, en afgelopen week had ik eindelijk (soms na speurwerk, soms door puur toeval en geluk) alle benodigde spulletje bij elkaar en kon de kijker in elkaar elkaar gezet worden… Hieronder een kort bouwverslagje.
Omdat de positie van het PST etalon ten opzichte van het objectief erg nauw luistert (exact 200mm binnen focus) kon ik niet zomaar de originele buis gebruiken. Die was namelijk net een paar cm te kort… Ik had daar een jaar geleden toen dit plan ontstond al rekening mee gehouden en heb toen een oude gedeukte en afschuwelijk plamuurde Polarex 60mm f=900mm aangeschaft. De buis daarvan heeft dezelfde diameter als die van een 60/700, maar is een stuk langer. Ik kon zo’n buis dus op de juiste lengte zagen, netjes opknappen en spuiten.
Via het projecteren van een zonsbeeldje op een stukje karton kon ik precies bepalen op welk punt het etalon bevestigd moest worden en dus ook waar de buis afgezaagd moest worden. Hoewel de buis er slecht uit zag vond ik het toch wel een beetje raar om de ijzerzaag erin te zetten. Het moest bovendien in één keer goed gaan, want een tweede buis is niet zomaar gevonden! Ik heb wel tien keer alles nagerekend voordat de zaag erin ging. Gelukkig ging alles zonder problemen en eenmaal op maat gezaagd heb ik de buis geschuurd, opnieuw geplamuurd en in de juiste kleur gespoten met een spuitbusje autolak:
Hierna kon het etalon in de buis gemonteerd worden. Mede-astrofiel Jan heeft voor mij twee ringen gedraaid die exact om het etalon en binnenin de buis passen. Het geheel wordt op zijn plaatst gehouden via de boutjes van de zoekerhoudertjes. Op onderstaande foto zijn de gebruikte onderdelen zichtbaar; het etalon en de ringen staan links op de foto:
De focuser van een Polarex is relatief lang en moest in dit geval zeer dicht op het etalon gemonteerd worden om met mijn oculairen in focus te komen. Daarvoor moest de schuifbuis van de oculairhouder een behoorlijk stuk ingekort worden om zo ver mogelijk naar voren te kunnen komen. Weer de zaag in een origineel Polarex-onderdeel… Auw. Uiteindelijk kwam het allemaal precies uit, maar de kijkerbuis had echt geen centimeter langer moeten zijn!
Ik heb er trouwens voor gekozen om het etalon niet draaibaar te maken. Hiervoor zou ik een extra gleuf in de kijker moeten zagen, en dat zou ik in dit geval jammer vinden: het was immers de bedoeling om de de kijker zo Polarex mogelijk te houden! Het etalon is daarom in zijn optimale stand gefixeerd. Het kleine blocking filter zit net als bij mijn vorige PST mods verwerkt in een Celestron zenitprisma.
Ook het kleine zoekertje is aangepast: een Vixen witlicht oculairfiltertje is nu vlak achter het objectief gemonteerd. Op publieksmiddagen zal het dus niet meer voorkomen dat het filter van de zoeker valt: 100% veilig!
Het enige wat nu nog ontbreekt is het ERF objectieffilter aan de voorzijde. Zo’n filter zorgt ervoor dat het etalon niet oververhit raakt door de grotere opening van de Polarex. Deze zal straks binnenin de dauwkap, vlak voor het objectief geplaatst worden. Daar wordt inmiddels aan gewerkt en tot die tijd kan ik de kijker wel gewoon gebruiken, weliswaar afgediaframeerd tot 40mm: de oorspronkelijke opening van een Coronado PST.
Uiteindelijk heeft het meer dan een jaar geduurd om alle onderdelen bij elkaar te verzamelen, maar nu heb ik dan eindelijk die 60mm Solarex die ik al zo lang wilde maken! Vanmiddag heeft de kijker zijn “first light” gehad en alles werkt helemaal zoals het zou moeten. Het beeld is zelfs afgediafragmeerd al erg indrukwekkend, vrijwel alle oculairen komen in focus en er zijn geen nare reflecties/spookbeelden zichtbaar. Het etalon staat precies goed, en ik heb de instelmogelijkheid ervan niet gemist. Ik ben zo blij als een kind en natuurlijk ontzettend benieuwd hoe de kijker straks presteert op de volle 60mm!
Hallo Roel, heel leuk om te zien dat je project Solarex geslaagd is! Het zoveelste project van je . Jammer dat la Palma door stof minder geslaagd was maar desondanks heb je er nog een hoop uit weten te halen!
Al met al is het zowiezo genieten op La Palma met zijn prachtige Taburiente en sterrenwachten.
De geologische kringen heb ik zelf ook daar gezien in een geologisch park in het noorden van La Palma, erg interessant. Op naar het volgende project?
Groeten Jan.
Hoi Jan,
Zonder de perfect gedraaide tussenringen had ik het niet voor elkaar gekregen, nogmaals dank! De Solarex trok al veel bekijks op het Astronomieweekend bij Sterrenwacht Limburg, en binnenkort kan iedereen er weer doorheen kijken op het Steenworp Festival in Deventer, op 14 septemder a.s.
En inderdaad: op naar het volgende project… 🙂
Hoi Roel, Met interesse je site en verrichtingen gelezen. Volgens mij hebben wij nog nooit contact gehad. Wel met Harald e.a.. vandaar mijn vraag: heb jij een oculairrevolver van polarex te koop of een volgmotor voor de 60/900mm par kijker van polarex? Met groet, Wim