Tag archieven: comet

Schets: Komeet C/2019 Y4 (ATLAS) vanuit de achtertuin

Tja, rare dagen. Maar ook kraakhelder op zaterdagavond! Ik speelde nog even met de gedachte om met de telescoop naar de Papenslagweg te rijden, maar de kou en de harde wind hielden me uiteindelijk toch in mijn beschutte tuintje. De windvlagen vielen mee, maar het voelde evengoed nog best koud aan. De transparantie was erg goed, en ik heb dan ook veel rondgestruind tussen de vele voorjaars-sterrenstelsels in de Leeuw. Maar hoofddoel van de avond was komeet C/2019 Y4 (ATLAS), een komeetje dat volgens de “planning” nu zo rond de magnitude 13 zou moeten zijn, maar onverwacht en snel helderder aan het worden is; nu al rond de magnitude 8! Als dit zo doorgaat is de kans groot dat hij over een maandje of anderhalf makkelijk met het blote oog zichtbaar zal zijn. Maar kometen zijn wispelturig, dus niet te hard juichen…

Vooralsnog is C/2019 Y4 (ATLAS) een fraai object in de telescoop. Bij matige vergroting is het een ronde pluisbal zonder bijzondere verhelderingen, maar bij 218x is er onmiskenbaar een bijna puntvormige kern te zien. Niet in het midden, maar behoorlijk aan de WNW-zijde. Een eventueel staartje zou dan aan de tegenoverliggende kant te zien moeten zijn, maar daar was visueel niets van terug te vinden. Wel is de komeet nu overduidelijk asymmetrisch. Hopelijk vormt zich de komende periode een mooi staartje!

Ik heb er een snel schetsje van gemaakt:

Schets: komeet 2014 Q2 Lovejoy (ASOD 28-1-’15)

Schets_Komeet_Lovejoy_20150124_800pxNa een ochtend met flinke sneeuwbuien klaarde het zaterdagmiddag prachtig op. Om 22:30u zou die avond de maan onder gaan, en zou de nieuwe 150mm minidobson (later daarover meer) zijn first light gaan beleven: komeet Lovejoy – op zo’n 40 graden hoogte in het westen. Ik merkte al voordat de maan onder was dat het sneeuwdek de lichtvervuiling behoorlijk versterkte. Hoewel het mooi transparant was leek de hele hemel wat lichter dan normaal: door het sneeuwdek gereflecteerde straatverlichting…

Maar dat mocht de pret toch niet helemaal drukken: de kijker stond rond 22.00u gecollimeerd klaar (met een zwart A4’tje als lichtschild) en Lovejoy was ook zonder zoeker binnen no-time gevonden. Pfoe, heldere pluis zeg! Een ronde bolhoop-achtige vlek met een helder puntje in het midden: de kern. De groene kleur waar ik in andere verslagen over gelezen heb kon ik helaas niet ontwaren. In eerste instantie zag ik ook niets van een staart, maar na goed aan het donker gewend te zijn zag ik toch een zwakke, maar zeer lange staart richting het oosten. Het duurde even tot ik hem perifeer tot buiten het beeldveld van de 22mm LVW zag gaan, en toen werd het ook duidelijker dat hij helderder en iets smaller was dichter bij de kern. Ik heb een schets gemaakt met grijs potlood op wit papier.

Voor wie een enorm spektakel verwacht naar aanleiding van deze tekening: in de schets is de staart een stuk prominenter dan in het echt. In werkelijkheid was de staart veel zwakker dan de coma, en sprong hij er zeker niet zo duidelijk uit. De coma en de kern zijn wel echt zo groot en echt zo helder – mooiste komeet sinds PanSTARRS!

Komeet in uitbarsting: 168P/Hergenrother (ASOD 9-10-’12)

Sinds enkele dagen is een komeet die eerder niet of nauwelijks waarneembaar was voor amateurastronomen, plotseling helderder geworden! Zelfs met relatief kleine telescopen is dit komeetje nu zichtbaar. Gisteravond heb ik hem opgezocht op de vaste waarneemstek bij Lochem en hij was al snel gevonden: al bij lage vergroting was het pluisje zichtbaar met perifeer een zwak uitwaaierend staartje. Maar pas bij hogere vergroting (150x) werd hij echt mooi: de breed uitwaaierende staart was prachtig zichtbaar en de heldere kern leek bijna puntvormig. Opvallrend was dat de verplaatsing ten opzichte van de achtergrondsterren al binnen enkele minuten opviel. Ik heb daarom de komeet twee keer getekend in één schets, met een verschil van een uur onderling, om de snelle beweging vast te leggen. Ik heb thuis van deze twee tekeningetjes een bewegend GIFje gemaakt. Klik op “lees verder” om deze animatie te zien. Update 9 oktober 2012: Astronomy Sketch of the Day: http://www.asod.info/?p=8402
Lees verder

Schetsje: komeet C/2009 P1 Garradd

C/2009 P1 Garradd, Terwolde, 8 maart 2012, 22.00u 22.15u, 300mm f/4 Dobson, 92x

Gisteravond was er volgens de berichten een redelijke kans op poollicht. Superzeldzaam in Nederland dus als het even kan wil ik dat natuurlijk niet missen. Het was gelukkig vrij helder, maar de volle Maan stoorde behoorlijk met zijn felle licht. Ik ben naar een doodlopend weggetje in de buurt van Terwolde gereden met vrij uitzicht op de noordelijke horizon. Als er dan iets van poollicht zichtbaar zou zijn, zou ik het in ieder geval niet missen. Omdat dit verschijnsel toch altijd erg moeilijk precies te voorspellen is, had ik om de tijd te doden mijn 30cm Dobson meegenomen. Serieus waarnemen was door het licht van de volle Maan natuurlijk onmogelijk, maar een beetje rondkijken door een telescoop tijdens het wachten is natuurlijk wel leuk.

Ik wist dat er een komeetje zichtbaar zou zijn in de buurt van de rechthoek van de Kleine Beer, en na wat rondkijken bij lage vergroting had ik hem al snel gevonden. Een vrij helder pluisje met een klein fel puntje als kern. Er was geen staartje te zien, maar dat had ik ook niet verwacht: de achtergrond was door het maanlicht helemaal lichtgrijs. Omdat ik het toch wel een leuke waarneming vond heb ik er een snel schetsje van gemaakt. De gebruikte vergroting was 92x (Vixen LVW 13mm).

Poollicht is er trouwens niet geweest, maar de komende dagen blijft de kans erop wel aanwezig. Het blijft dus spannend!

Komeet C/2009 P1 Garradd

Afgelopen weekend was het weer zover: het jaarlijkse waarneemweekend in Kollase, Duitsland. Al enkele jaren ga ik met een stel mede-nerds in het najaar naar het niemandsland ten zuiden van Hamburg om te genieten van de stikdonkere sterrenhemel. Binnen een straal van 500km is het volgens de lichtvervuilingskaarten simpelweg de allerdonkerste plek. We bivakkeren altijd op dezelfde plek: een tot “hotel” omgebouwde paardenstal waar we slapen op bedden van hooi in de stal. Heerlijk primitief, spotgoedkoop, en altijd weer een hele ervaring. Maar uiteindelijk gaat het natuurlijk om de sterrenhemel, en die is inderdaad nagenoeg perfect. En ook dit jaar waren de weergoden ons weer goed gezind en hebben we twee nachten prachtig kunnen waarnemen.

Eén van de objecten op mijn lijstje was komeet C/2009 P1 Garradd, op dat moment in het sterrenbeeld Hercules dat bij het invallen van de duisternis vrij hoog in het zuidwesten stond. Het is de helderste komeet van de afgelopen 2 jaar en hij zag er dan ook prachtig uit onder die donkere hemel door mijn kleine 130mm f/5 Newton. Een fel pluisje met een puntvormige kern met daarachter een breed uitwaaierende staart. In een uur tijd was de verplaatsing (richting het westen) duidelijk waarneembaar. Ik heb er een schets van gemaakt waarbij ik voor de sterren een zwarte fineliner heb gebruikt en voor de komeet zelf een HB potlood. Eénmaal terug in Nederland heb ik de tekening ingescand en negatief gemaakt.