Tag archieven: eclips

Fotoverslagje: zonsverduistering 10 juni 2021

Een zonovergoten dag was het vandaag, maar toch niet helemaal zonder vuiltje aan de lucht… Vanaf 11:19u schoof de Maan namelijk gedeeltelijk voor de zon, waardoor we het eventjes met 17% minder zonlicht moesten doen – een gedeeltelijke zonsverduistering! Nog altijd één van de leukste sterrenkundige verschijnselen om waar te nemen, dus de astrospulletjes stonden al weer vroeg in de achtertuin opgesteld.

Uiteraard is de zon ook met een hapje van 17% eruit nog steeds gevaarlijk fel, dus de telescopen waarmee ik de verduistering zou gaan bekijken waren voorzien van de juiste filtering. De stokoude (door Piet Meesters gebouwde) refractor gebruikte ik om in witlicht te fotograferen en kreeg dus een velletje AstroSolar folie vóór het objectief, terwijl ik voor visuele waarneming (en snelle fotootjes met de telefoon) de omgebouwde Lunt 80mm h-Alpha zonnetelescoop gebruikte.

De twee kijkers opgesteld in de tuin

Het zou gedurende de hele verduistering onbewolkt blijven, dus daar hoefde ik me absoluut niet zenuwachtig over te maken. Ruim op tijd zat ik klaar voor het eerste kleine hapje uit de zon, rond 11:20u. Toch nog onverwacht werd als eerste een kleine protuberans door de maanschijf afgedekt. Als met een enorme halfronde kaasschaaf werd het “vlammetje” stukje bij beetje afgeknabbeld en bereikte de Maan de échte rand van de zonneschijf – het eerste deukje werd zichtbaar.

De Maan bedekt tegelijkertijd een protuberans en een stukje zon: een uniek beeld!
Foto gemaakt met de smartphone door het oculair van de 80mm h-alpha kijker.

De Maan kroop snel verder, totdat rond 12:25u het maximum bereikt werd: 17% van het oppervlakte was afgedekt door de maan. Hiervan maakte ik een foto door de antieke 60mm Piet Meesters refractor:

Het maximum van de verduistering. Nikon D3200, 60mm f/16 Piet Meesters refractor

Opvallend is hoe ruw de rand van de maan is in vergelijking met de gladde rand van de zon. Om dit goed te zien kun je het best bovenstaande foto aanklikken voor de volledige grootte.

Vrijwel tegelijkertijd bedekte de maan een ander protuberansje. Visueel fantastisch om te zien; helaas geeft onderstaande foto (gemaakt door de h-Alpha telescoop) maar een beperkte indruk van het spektakel:

De maan had hierna nog een klein uurtje nodig om de Zon weer helemaal los te laten, en alles werd weer normaal.

Al met al een ontzettend leuke verduistering, en ondanks dat er maar een klein deel van de Zon achter de Maan schuil ging, waren vooral de beelden door de h-Alpha kijker erg fraai!

Donderdag 10 juni 2021: gedeeltelijke zonsverduistering

(Een beetje vroeg, maar je zal er maar een dagje vrij voor moeten regelen)

Rond het middaguur van donderdag 10 juni is er een leuke gedeeltelijke zonsverduistering te zien. Om 11.19u zal het eerste hapje zichtbaar worden en een uurtje later zal de verduistering maximaal zijn: 29% van de zonsdiameter wordt dan afgedekt door de Maan (dat is 17% minder zonlicht dan normaal). De verduistering eindigt om 13:31u.

Zonder hulpmiddelen ga je hier helemaal niks van merken, maar met een eclipsbrilletje of een gefilterde telescoop/verrekijker is het toch leuk (en wat mij betreft altijd de moeite waard) om te bekijken.

Nog mooier wordt het als er die dag zonnevlekken te zien zijn die bedekt worden door de Maan. Met een speciale h-Alpha zonnetelescoop kun je misschien zelfs protuberansen zien verdwijnen. Leuk weetje: omdat h-Alpha kijkers de volledige chromosfeer laten zien (die als een ruime schil om de fotosfeer ligt, het in witlichtlicht zichtbare deel), zal de verduistering iets eerder beginnen en iets later eindigen in h-Alpha kijkers dan in witlichtkijkers. Wie gaat het verschil meten?

Ik heb alvast een dagje vrij genomen. Tja, snipperdagen genoeg over dit jaar…

Alle info over deze verduistering is te lezen op http://hemel.waarnemen.com/zon/eclipsen/zonsverduistering_20210610.html

Goede en veilige eclipsbrilletjes kan je hier bestellen: https://www.bol.com/nl/p/eclipsbril/9200000080973022/?bltgh=iwxsM8g66J4ASFOHK-NP3A.2_9.12.ProductTitle

Het grote 2017 eclips-verslag (inclusief video)

Hier dan eindelijk het volledige verslag van de zonsverduistering van 21 augustus 2017, welke we prachtig hebben kunnen zien vanaf de prairie in Wyoming, USA. De eclips was een belangrijk onderdeel van de camper-roadtrip die ik samen met mijn vrouw en zoon (8) door het westen van de Verenigde Staten maakte. De planning begon al minstens een jaar van tevoren met het reserveren van een camping in de totaliteitszone. Het oosten van Wyoming had klimatologisch gezien de beste papieren voor helder weer, maar het is ook één van de dunst bevolkte en minst toeristische gebieden in Amerika. Er zijn daar dus nauwelijks campings en vanwege de verwachte megadrukte op de dag van de verduistering stond het vastleggen van de overnachtingen rondom ‘eclipse day’ bovenaan het lijstje. We kozen voor een kleine camping in Lusk, een piepklein stadje in een verder totaal verlaten omgeving. Eigenaren Bruce en Jane hadden slechts vaag over de aankomende eclips gehoord en begrepen in eerste instantie niet goed waarom mensen in hemelsnaam meer dan één dag kwamen overnachten in Lusk, en dat ook nog een jaar van tevoren gingen reserveren (de maanden erna werd ze dat overigens wel duidelijk)!

Ongeveer halverwege onze roadtrip kwamen we op 19 augustus aan in Lusk. De kleine camping stond al redelijk vol met eclipsgangers en ook mede-eclipsjager Harro, waarmee we vóór aanvang van de reis al op deze plek hadden afgesproken, was al met vrouw en kind aanwezig. We deelden met onze kleine campervans één kampeerplek. Dat kon makkelijk, want kampeerplaatsen in Amerika zijn ingericht op megagrote kampeerbussen, formaatje touringcar (waar dan weer een auto achter gehangen wordt).

Met onze kleine campervans op één plek: gezellig!

In het midden campingeigenaar Bruce. Geweldige, markante kerel. En ja, dat is allemaal zijn eigen haar.

Naast ons op de camping zaten Ron en Kate; zij waren vanuit Louisiana naar Lusk gekomen voor de eclips én voor een bezoek aan hun vriend Tim, de eigenaar van een grote ranch vlakbij. We raakten met ze in gesprek en ze nodigden ons uit om de verduistering te komen bekijken op de ranch. Nu bleek die ranch ook nog eens precies ten zuiden van Lusk te liggen, vrijwel tegen de centrumlijn van het eclipspad. Dat zagen we wel zitten! Op 20 augustus, de dag voor de verduistering, werden we ontzettend gastvrij ontvangen bij Tim thuis en zijn we samen met een klein groepje gasten, waaronder Ron en Kate, met Jeeps en kleine 4WD-terreinwagens het gebied gaan ‘verkennen’ op zoek naar de ideale spot voor de volgende dag. Het landgoed was enorm; ik weet niet meer hoeveel acres het waren maar vanaf de hoogste heuvel van het terrein kon je rondom tot op de horizon kijken; allemaal van Tim. Waanzinnig. Eigenlijk was er op de hele ranch geen slechte waarneemplek te vinden, maar de top van de hoogste heuvel was gewoon perfect. 360 graden rondom zicht, en echt in the middle of nowhere; ideaal! Deze plek zou het worden. De weersverwachting was ook prima, dus wat kon er nog mis gaan…?

DE heuvel

Lees verder →

Fotoverslag: Zonsverduistering 2015 – op expeditie naar Duitsland

Solargraph_eclips_2015_overzicht_webOp vrijdag 20 maart zou er een gedeeltelijke zonsverduistering zichtbaar zijn, waarbij de zon vanuit Nederland voor meer dan 80% verduisterd zou worden, Een dergelijk grote eclips is sinds de grote verduistering van 1999 niet meer voorgekomen, dus deze móest ik gewoon zien! Op de avond van 19 maart kwam er echter opeens zeer dichte mist opzetten die waarschijnlijk niet op tijd zou gaan oplossen… Nu had ik ruim van tevoren al rekening gehouden met slecht weer en een noodzakelijke roadtrip naar een onbewolkt gebied, maar het begon nu toch allemaal wel erg spannend te worden. Enkele waarneemvrienden en ikzelf besloten om in ieder geval vroeg in de ochtend richting het oosten te rijden – hoe verder oostwaarts hoe meer kans op helder weer.

En zo geschiedde. Op de ochtend van de zonsverduistering om 7:00u nog even de satellietbeelden checken en inderdaad: alles potdicht boven Nederland, maar boven Duitsland grote opklaringen. Samen met mijn zoontje (5) en waarneemmaatje Steven snel de auto in en rijden maar.

Onderweg voegden Robbert en Tom zich bij ons, maar na twee uur rijden nog steeds geen blauw stukje lucht te zien. In de buurt van Melle leek het wat open te trekken, maar dat bleek zeer kortdurend te zijn. Nog verder naar het oosten dan maar. De eclips was inmiddels al begonnen…

Eindelijk, na meer dan 200km rijd brak dan eindelijk het wolkendek en reden we opeens onder een volledig blauwe (maar ietwat heiige hemel). Direct de eerste aflag genomen en stomtoevallig op een prachtig boerenweggetje tussen de weiland beland. Perfect!! Het was ondertussen al bijna 10:00u, drie kwartier voor het maximum. Behoorlijk op het nippertje dus.

Het eerste wat ik deed was het neerzetten van twee pinhole camera’s gemaakt van twee blikjes met fotopapier erin voor een langbelichte opnames van de hele verduistering:

solargraphgrootblikje

Fotoblikje nummer 1

solargraphkleinblikje

Fotoblikje nummer 2, tussen de struikjes

Nadat deze knutselwerkjes waren opgesteld konden de telescopen en de eclipsbrilletjes worden uitgeladen. Het was nog goed zonnig en als je niet beter wist was er niets dat er op wees dat er iets gaande was. Het was licht als normaal en op de akker voor ons was een boer rustig aan het ploegen. Hij keek wel een beetje vreemd naar al dat volk dat opeens verscheen met allerlei apparatuur, notabene op een weggetje waar je niet mag komen, maar hij ploegde ongestoord voort.

Rond 10:15u begon er voor de oplettende waarnemer toch wat te veranderen. Het licht werd duidelijk minder fel en de warmte van de zon werd minder voelbaar. Door de brilletjes en de telescopen was de zon al een vrij smalle sikkel geworden. Het meest bijzondere vond ik het beeld door de h-alpha Solarex. Protuberansen werden gedeeltelijk bedekt door de maanschijf: een uniek plaatje. In alle kijkers viel de rafeligheid van de maanrand op; maanbergen die afsteken tegen de zonneschijf.

Toen ging alles snel. De verduistering naderde zijn maximum (op deze locatie 81,5% om 10:41u) en er was onmiskenbaar “iets aan de hand” met het licht. De hemel kreeg een subtiel raar kleurtje, witte vlakken waren minder fel aan de ogen en wat gelig van kleur. De Zon gaf totaal geen warmte meer af.

Zonsverduistering_20150320_maximum_800px Lees verder →

Gedeeltelijke zonsverduistering op 4 januari 2011


Vanochtend was er iets zeldzaams zichtbaar: een gedeeltelijke zonsverduistering precies op het moment van zonsopkomst! De Maan zou de Zon voor 77% afschermen, waardoor het zou lijken alsof er een grote hap uit de Zon is genomen. De Zon krijgt daardoor de vorm van een liggende sikkel, dus op het moment dat hij op zou komen zouden er twee punten van die sikkel boven de horizon uitpiepen. Helaas zag ik op het moment dat de wekker vanochtend ging dat het volledig bewolkt was… Maar omdat er niets wispelturiger is dan het weer heb ik voor de zekerheid toch maar mijn camera met daaraan vast een klein 60mm telescoopje (soort primitieve telelens) meegenomen. En niet helemaal voor niets! De daadwerkelijke zonsopkomst om 08.50 uur met de twee sikkelpunten heb ik helaas gemist, maar door een ongelofelijk toeval hing het enige spleetje heldere lucht precies een paar graden boven de horizon in de juiste richting. Enkele minuten na zonsopkomst “gleed” de zon precies achter die opening in het wolkendek langs en kon ik enkele tientallen seconden een glimp opvangen van de eclips.
Lees verder →