Tag archieven: solar sketch

Tekening: De Mercuriusovergang van 9 mei 2016

Schets_Mercuriusovergang_fulldisk_web900Afgelopen maandag schoof het kleine planeetje Mercurius precies tussen de Zon en de Aarde, waardoor enkele uren het silhouet van het planeetbolletje zichtbaar was tegen de achtergrond van het zonsoppervlak. Een zeldzame gebeurtenis! Ik heb deze Mercuriusovergang waargenomen en gefotografeerd met drie telescopen, zowel witlicht als H-alpha. Het weer was de hele dag stralend zonnig en warm, alleen het laatste stukje van de overgang was onzichtbaar vanwege binnendrijvende sluierbewolking aan het begin van de avond.

Het beeld van de intrede van Mercurius bij hoge vergroting door de zonnekijker was onvergetelijk (later ook daarvan een schets), maar ook het totaalbeeld zag er prachtig uit. Jammer genoeg zweefde het planeetje net voor de zonnehelft met de minste actieve gebieden… Een paar protuberansjes waren rondom zichtbaar, waarbij degene hier links op de tekening bij de intrede een hoofdrol speelde – precies daar kwam Mercurius de zonneschijf op. Op deze tekening is de overgang ietsje meer dan een uur aan de gang. Ik had trouwens van tevoren niet gedacht dat ik op een schets van dit formaat (Zon ongeveer 17cm doorsnede) de planeet als bolletje zou kunnen tekenen. Ik had hem kleiner verwacht, niet meer dan een stip. Het deed me allemaal iets meer aan de Venusovergang denken dan ik had verwacht. Erg mooi om te volgen.

Tekening gemaakt door de 60mm Solarex, met wit en grijs pastelpotlood op zwart papier en met een zwarte fineliner voor Mercurius zelf. Het kleurtje is later toegevoegd, en het gespiegelde telescoopbeeld is weer gecorrigeerd. Verder geen bewerkingen.

Hieronder nog een stukje van dezelfde tekening ingezoomd om het bolletje van Mercurius wat beter te laten zien:

Schets_Mercuriusovergang_fulldiskcrop_web700

 

Mooie protuberans op de Zon (10 april 2015)

Schets_Zon_20150410_1000pxDe eerste dag van 2015 waarop de temperatuur de 20 graden aantikt: lente! Omdat ik vanmiddag vroeg vrij was heb ik heerlijk in het zonnetje kunnen zitten en datzelfde zonnetje in h-Alpha bekeken met de Solarex. Aan de noordrand van de zon was een prachtig grote protuberans te zien. Dit was er één van het type “hedgerow”, een type protuberans dat lang kan blijven hangen en over het algemeen niet zo snel van vorm verandert. Dat geeft de schetser tijd om wat meer detail op papier te zetten dan gebruikelijk, dus ik kon lekker rustig kijken en tekenen. Hoewel er bij hoge vergroting wel degelijk kleine veranderingen waar te nemen waren, bleef hij inderdaad vrij kalm. De tekening is gemaakt met een wit pastelpotloodje op zwart papier, kleurtje later toegevoegd met Photoshop. Lees verder

Snelle h-Alpha schets van de Zon

Schets_Zon_20150322_SolarexOp 22 maart even lekker in de tuin in het zonnetje gezeten, achter de Solarex. Prima weertje, lekker met zonder jas! Qua protuberansen was er niet zo veel te zien, maar de Zon hing werkelijk vol met filamenten. Ik heb een kwart van de Zon getekend (de noordoost-zijde) met een wit pastelpotlood op zwart papier. Het oranje kleurtje is later toegevoegd met Photoshop.

Monsterzonnevlek AR2192 – een vergelijking

Schets_AR2192_20141027_vergelijk_900pxDe rotatiesnelheid van de Zon is ongeveer 10 dagen. Dat betekent dat wanneer er een zonnevlek vanaf de Aarde gezien aan de zonsrand verschijnt, hij er ongeveer een dag of vijf over doet voordat hij aan de andere kant weer verdwijnt. Op internet waren al dagen foto’s te zien van de “grootste zonnevlek van deze zonnecyclus”, maar uiteraard was het in Nederland al die tijd bewolkt. Het leek erop dat deze zeer bijzondere zonnevlek totaal aan mijn telescoop voorbij zou gaan. Totdat het maandagochtend toch nog redelijk opklaarde! Door de sluierbewolking scheen een waterig zonnetje, maar dat zou genoeg moeten zijn… Al voordat de zon boven de dakrand uit zou piepen stond de kijker (voorzien van een witlicht-zonnefilter) al klaar in de tuin.

De 75mm Polarex wachtend op de Zon…

En daar was hij dan eindelijk, de gigantische zonnevlek die achteraf gezien de grootste in 24 jaar was. Een monster, inderdaad de grootste die ik ooit zag. Door de Polarex was het beeld door de sluierbewolking nogal donker, maar wanneer ik met mijn handen een kijktunneltje maakte boven het oculair kon ik toch enorm veel detail zien. Tijd om de tekenpotloodjes tevoorschijn te halen! Ik heb getekend van 11.30u tot 12.30u, met een grijs potlood op wit papier. Het viel me op dat in een uur tijd kleine details in de zonnevlek iets van vorm waren veranderd. Iets wat ik herken van waarnemingen door mijn h-Alpha zonnekijker, maar bij witlicht was me dat eigenlijk nog nooit zo opgevallen. Hieronder het resultaat na een uurtje priegelen: Lees verder

Schets: protuberans door de 90mm zonnekijker

Een prachtige week voor zonnewaarnemers! Al vanaf maandag schijnt de zon overdag volop. Dit is dus al de derde dag op rij dat de kijker tijdens de middagpauze in de tuin staat opgesteld. Na het verdwijnen van AR1429 vorige week is het echter erg rustig op de zon. Er waren de afgelopen dagen vrijwel geen noemenswaardige actieve gebieden zichtbaar. Dat is jammer, maar toch is er aan de oostrand van de zon iets moois te zien: een redelijk grote protuberans die het al enkele dagen volhoudt. Ik heb er tussen 13:00 uur en 13:20 uur een tekening van gemaakt (klik op de afbeelding voor de grote versie). Hoewel er absoluut beweging zichtbaar was in de vlam bleef de algehele vorm gedurende die 20 minuten vrij constant, wat het tekenen een stuk aangenamer maakte dan bij de kolkende massa van AR1429 een paar dagen geleden.

Lees verder

Grote zonnevlam

Vanmiddag was er weer een prachtige zonnevlam zichtbaar op Zon. Hij maakte onderdeel uit van een heel rijtje met protuberansen, maar deze keer besloot ik om alleen de grootste zonnevlam te schetsen bij hoge vergroting. Ik gebruikte een 6mm oculair die in mijn 70mm f/10 zonnekijker een vergroting van 116x geeft. Het was half bewolkt met veel stapelwolken, maar er zaten genoeg gaten in de bewolking om de protuberans in een kwartier tijd (tussen 12.15 uur en 12.30 uur) op papier te kunnen zetten. Snel schetsen is bij protuberansen wel een vereiste omdat binnen no-time de vorm kan veranderen. Zelfs in een kwartier tijd was bij dit exemplaar al wat vormverandering te zien. Eigenlijk best jammer, want supergeconcentreerd een uur lang zo nauwkeurig mogelijk tekenen (zoals bij deepskyschetsen) is er gewoon niet bij. Aan de andere kant is die dynamiek wel juist hetgene wat zonnewaarnemingen zo spectaculair maakt. De tekening is weer gemaakt met grijs potlood op wit papier, later negatief gemaakt en gekleurd met Photoshop.