Maandelijks archief: november 2022

Vangspiegel vuurdoop: Papenslag 19-11-2022

Een ijskoud (-6), maar prachtig waarneemnachtje op de Papenslagweg!

De 25″ tussen de waarneemmaatjes. Foto: Esther Hanko


Rond 20:00u kwam ik als eerste aan, niet snel daarna arriveerde een hele trits medewaarnemers: Robbert, Harro, Esther, Tom, Steven en Mark. Een flinke groep dus, ondanks de lage temperatuur.

Zelf had ik uiteraard de 25″ mee, de eerste keer onder een donkere hemel met de nieuwe vangspiegel. De hoofdspiegel was vrij snel op temperatuur: na een uurtje kon ik al zonder problemen vergrotingen van 300x gebruiken. Later op de avond werd dit alleen maar beter, het 7mm XWA oculair (380x) was uiteindelijk de meest gebruikte vergroting en op Mars ging het met gemak tot 532x. Ik kon er maar niet over ophouden, zo happy was ik met dit resultaat!

Het niet motorisch kunnen volgen wordt bij deze vergrotingen wel steeds meer een nadeel. De kijker beweegt weliswaar erg soepel, maar schetsen is gewoon onmogelijk als je (op een ladder) staat en tegelijkertijd het object een beetje in het midden wil houden. Ik vind schetsen maken veel leuker dan objectbeschrijvingen, dus ik moet echt eens beginnen aan dat volgplatform!

Desalniettemin een korte beschrijving van objecten die eruit sprongen en nog vers in mijn geheugen zitten:

NGC 772: Een sterrenstelsel dat op foto’s een rare lange arm heeft die als een zwiepstaart omhoog krult. Bij 200x kon ik niets van dat detail zien, maar bij 380x zag ik opeens toch een losstaand langwerpig veegje links naast het heldere kerngebied. Ik bleek veel te dicht bij de kern te hebben gezocht. Nu ik wist waar ik moest kijken zag ik hem met veel moeite ook bij 200x.

NGC 7008: Embryonevel. Omhoog, omhoog, omhoog met die vergroting! Het object is buitengewoon helder in deze telescoop, met veel vlokken van verschillende grootte en helderheid. Zelfs met een OIII filter piepten er meerdere sterretjes haarscherp door de nevel heen. Mooiste beeld bij 380x, maar 532x was ook geen enkel probleem. Oh, wat schreeuwt dit om een schets!

NGC 891: Misschien wel het mooiste object van de avond. Een enorme zachte gloed, met heel veel voorgrondsterren. Prachtige diffuse edge-on met een ontzettend makkelijk zichtbare brede stofband over de volledige lengte. De twee helften van het door de stofband gespleten stelsel waren vlokkerig, alsof het stof omlijst was door een lichtgevende rafelrand. Spectaculair!

M1: Krabnevel. Eerste aanblik toont weinig meer dan een lichtjes vlokkerige ovaal, maar langer turen en hoger vergroten (met OIII) toont heel langzaam steeds meer structuur. In eerste instantie een soort grote S-vorm, maar daarna steeds meer kronkelige takken.

NGC 1055: Pfoe! Object van de Maand, maar een lastige knakker en daarom eigenlijk wat tegenvallend. Diffuse, grote, langwerpige veeg. Valt compleet in het niet bij de ronduit adembenemende M77 er vlakbij. Bij 380x zag ik dat de onderzijde (noord?) wat scherper begrensd was. Dit zal de stofband zijn, maar aan de andere kant van de stofkant was helaas geen gloed zichtbaar…

Mars: OMG! Ik heb voor deze telescoop nog geen apodiseermasker/gaasfilter gemaakt, maar het beeld was ondanks de opening toch mooi stabiel en goed scherp. Een zeer sterk 1% ND-filter (geleend van @Steem) hielp enorm om de helderheid van het schijfje teriug te brengen tot een aangenaam niveau. De planeet toonde z’n mooie kant met Syrtis Major. Een enorm blauwwit wolkengebied aan de noordkant trok alle aandacht. Omdat de wolk door een langwerpige albedostructuur “afgetekend” werd, knalde hij er nog beter uit. Syrtis Major was geen egaal grijs gebied, maar er waren allerlei verdonkeringen en verhelderingen in de zien, ook de andere donkere gebieden waren mooi scherp omlijnd en gestructureerd. De rechter rand (oost?) toonde een helder lijntje: volgens @Harro was dit ochtendmist. Het beeld was bij vlagen zeer vergelijkbaar met de eerste foto in het topic van @MarioM https://www.astroforum.nl/threads/2-maal-mars-in-de-vrieskoude-van-19-20-nov.1474640/
Omdat ik dit totaal niet had verwacht van deze telescoop was dit toch wel het WOW-moment van de avond.

Richting zuidoost, het sterrenbeeld Orion. Foto: Esther Hanko

Extra leuk: deze ijskoude avond eindigde met een warm en supergezellig afzakkertje (en voor enkelen zelfs een logeerpartijtje) in het werkplaatsje/hobbyhol in mijn achtertuintje.