Tag archieven: Truss Dobson

Summierian II, een 100mm f/4 Babydobson

Zeven jaar geleden bouwde ik al eens een 11cm mini-dobson om als extra telescoopje mee te nemen naar La Palma (De Summierian I). Hij functioneerde prima, maar met een transportmaat van 20 x 21 x 13 cm is hij anno 2019 eigenlijk helemaal niet zo klein meer.

Binnenkort vertrek ik weer naar La Palma voor een waarneemvakantie, en naast de vorig jaar gebouwde 300mm f/4 Propdob wilde ik ook dit jaar weer een extra mini-dobsonnetje meenemen voor met name donkere nevels. (En ik had ook gewoon weer zin om iets nieuws te bouwen, dus alle bovengenoemde redenen zijn eigenlijk smoesjes.) Dus al snel was het ontwerp voor Summierian II een feit.

Het leek me wel leuk om een miniatuurversie van de grote 30cm te maken, dus ik heb gekozen voor een kleine 100mm spiegel uit een Skywatcher Virtuoso tafeldobson, welke ook een f/4 paraboolspiegel heeft. Voor de vangspiegel heb ik een 20mm spiegeltje uit een Skywatcher Infinity gesloopt, zodat de optiek in ieder geval precies die 1:3 verhouding had.

Omdat er nauwelijks verschil is met mijn andere reiskijkers, zal ik niet tot in detail gaan uitleggen hoe de telescoop werkt, maar laat ik de plaatjes voor zichzelf spreken.

(Klik op “lees verder” voor alle foto’s)

Lees verder

350mm f/4 versie 2 – Weer ietsje kleiner en lichter…

klaar_kistjedichtHet ontwerp van de 20cm en de 25cm Propdob bevalt me zo goed, dat ik heb besloten om ook een dergelijke ombouw voor mijn grootste spiegel (de 35cm f/4) te maken, volgens ongeveer hetzelfde recept. Het zou een aanzienlijke besparing in gewicht en afmetingen betekenen voor de volgende astrovakantie! En ik heb weer lekker wat te knutselen op druilerige avonden.
Lees verder

Propdob Nano: een ultrakleine 20cm reistelescoop

roel_telescope_dobson Al een aantal jaartjes zijn we hier thuis aan het sparen voor een roadtrip/eclipsreis naar Amerika in augustus 2017. De route en de te bezoeken plekken zijn in grote lijnen wel bepaald, maar één belangrijk ding was nog niet geregeld: de reistelescoop… Ik heb natuurlijk de 14” kofferdobson, maar dat vind ik voor zo’n reis een beetje te veel van het goede – er blijft weinig ruimte en gewicht over voor andere bagage. Bovendien wil ik ook wat cameraspulletjes meenemen om de verduistering te fotograferen. Daarom heb ik besloten om voor het visuele waarnemen een supercompacte en lichtgewicht reistelescoop te gaan bouwen.

Waarom een 20cm f/4?

Iedereen heeft zo zijn persoonlijke voorkeuren, maar voor mij moest de kijker in ieder geval aan de volgende voorwaarden voldoen:

  • Minimaal 20cm opening. Ik wil naast de eclips ook lekker deepsky gaan bekijken tijdens de trip. Melkwegzwiepen in de woestijn….
  • Klein, klein, klein. We maken de reis met een camper en om eventuele verlichting of hordes eclipstoeristen op kampeerplaatsen te ontvluchten moet het kijkertje extreem mobiel zijn. Dus alles moet in een rugzakje mee te nemen zijn en liefst niet zwaarder dan een kilo of 5 á 6. Ook leuk voor brommertripjes zoals die naar het Limburgweekend vorig jaar: kijkertje in de rugzak en vrroem!
  • Hufterproof. Het zou kunnen dat het niet zo handig is om hem als handbagage mee te nemen (we hebben het hier namelijk wel over vliegen naar de USA) en dus moet ik het ding zonder zorgen durven inchecken. Geen gerammel, fragiele randondersteuning of losliggend spul dus.
  • Liefst te gebruiken zonder waarneemkrukje of kratje. Als ik moet klauteren over rotsen (of moet rennen voor triggerhappy rednecks) wil ik beide handen vrij hebben. Ideaal zou het dus zijn als ik op de grond zittend comfortabel door het oculair kan kijken. Maximale bouwlengte dus 85cm.
  • Stevig en collimatievast! Dus liever een ietsiepietse groter en zwaarder pakketje dan achteraf een wiebelige of windgevoelige kijker. Klein is leuk, maar niet tegen elke prijs.

Uiteindelijk kwam ik al snel uit bij een ontwerpje voor een 20cm f/4 kofferdob. Een kijker van 20cm is voor mijn gevoel de “grootste kleine telescoop” of de “kleinste grote telescoop”, een superveelzijdige maat. De openingsverhouding f/4 is vooral gekozen vanwege de inkijkhoogte. Met je kont op de grond! (of met de kijker op een stoel en je kont op een even hoge stoel natuurlijk) Lees verder

Bouwverslag 350mm f/4 Kofferdobson

DSC_0881-800pxIk liep al een tijdje in mijn hoofd te bedenken wat nou de grootst mogelijke telescoop zou zijn die je een beetje comfortabel mee op vliegvakantie zou kunnen nemen…
Ik heb ooit eerder met die gedachte gespeeld en kwam toen uit op een 30cm f/4. Zo’n Dobson is met een beetje geluk nog in zijn geheel als handbagage mee te nemen (als ze tenminste niet bij de incheckbalie het pakketje gaan wegen). De kans is groot dat alles gewoon goed gaat. Ik heb 40cm spiegels van 13kg door de controle zien gaan, maar ik speel toch liever op safe, want als ik ergers geen zin in heb is het gedoe op het vliegveld. Daarom nam ik de 30cm f/4 sowieso al niet in zijn geheel mee als handbagage, maar stopte ik de ombouw in de ruimkoffer en de spiegel in mijn rugzak (want telescoopspiegels via de transportglijbanen en koffersmijters van Schiphol: liever niet). Netjes volgen alle richtlijnen – geen stress!

Maar… als je de kijker toch altijd op die manier vervoert zou het allemaal nog best een tandje groter kunnen, toch?

Ik ben voor deze Dobson uitgegaan van de handbagage-richtlijnen van Transavia, die op La Palma vliegt. De maximale maten zijn dan 35x25x55cm met een maximum gewicht van 10kg. De allergrootste hoofdspiegel die nog binnen de regels mee zou kunnen is dus een 35cm. En omdat hij ook nog ergens in vervoerd moet worden mag hij ook niet zwaarder zijn dan een kilo of 9. De koffer-ombouw (plus trusses) kan dan gewoon in de grote ruimkoffer mee. Als die ombouw ook lekker licht blijft is dat geen enkel probleem. Ook niet qua ruimte, omdat je desnoods de lege ombouw zelf nog helemaal kan vullen met kleren. Ik heb dit nu een aantal keren met een 30cm gedaan, en voorzie dan ook geen enkel probleem voor een 35cm.
Nog een belangrijk punt voor mij bij een vakantiekijker: hij MOET te gebruiken zijn zonder waarneemstoel! Zo’n stoel kan er simpelweg niet meer bij, en het comfort van zittend waarnemen is een enorm belangrijk argument. Ik kijk liever een hele nacht zittend door een 30cm dan staand door een 40cm. De maximale brandpuntsafstand (rekening houdend met mijn lengte, de zithoogte van een bierkratje/stoel en de manier waarop ik de kijker wil bouwen) mag maximaal zo’n 1400mm zijn. Dat maakt het een f/4, wat ik persoonlijk nog behoorlijk acceptabel vind voor mijn oculairen (Vixen LVW’s).

Ok, een 350mm f/4 dus. Lees verder